Czysto teoretycznie-wełna

WEŁNA


Wełnę otrzymuje się z owiec strzyżonych raz w roku ( rzadziej dwa razy )Zestrzyżona pokrywa nie rozpada się gdyż jest sklejona tłuszczo-potem-nosi ona nazwę RUNA OWCZEGO.
Runo owcze nie jest jednolite.Najlepsza wełna pochodzi z boków,łopatek,grzbietu i karku.Gorsza z kończyn,głowy,zadu i ogona.Runo owcze po ostrzyżeniu poddaje się sortowaniu.Runo jest zanieczyszczone słomą,źdźbłami traw,piaskiem,dlatego oczyszcza się je mechanicznie lub chemicznie(karbonizacja)

 SKŁAD RUNA:

-Masa włóknista stanowi 40-60 %,
-tłuszczopot 30-60%(usuwamy go w procesie prania wełny w ciepłej wodzie z mydłem)Otrzymana w  ten sposób substancja tłuszczowa nazywa się LANOLINĄ ( służy do wyrobu mydeł,maści i kremów)
- zanieczyszczenia mineralne(piasek)
-zanieczyszczenia roślinne


Grubość i długość włókien zależy od rasy owiec i warunków hodowli.Z cienkich włókien uzyskuje się najbardziej wartościowa przędzę.
Wytrzymałość włókien na rozciąganie jest mniejsza niż włókien roślinnych.
Wyroby wełniane posiadają bardzo dobrą izolacyjność cieplną.
Wełna jest najbardziej higroskopijnym włóknem.Może wchłonąć do 50% wilgoci.
Włókna wełny pod wpływem wysokiej temperatury i tarcia spilśniają się (kurczą się i są bardzo zbite)
Wełna jest atakowana przez larwy moli,aby je przed tym ustrzec należy je wietrzyć i prać.( jako ciekawostka mole nie lubią farby drukarskiej )


*********************

WEŁNA INNYCH ZWIERZĄT

1)  kozy angorskie

Hoduje się w Azji.Wełna angorska znana w Polsce jako mohair.Włosy są miękkie i mają dużą skłonnośc do spilśniania.

2)kozy kaszmirskie

Hoduje się w Himalajach.Wełna jest delikatna i ma piękny połysk.Włókno stosuje się do wyrobu delikatnych tkanin sukienkowych.

3)wełna wielbłądzia

Włókna te są cennym surowcem do wyrobu tkanin na płaszcze,pledy,koce.Wełnę wielbłądzia przerabia się zachowując jej naturalny kolor.

4)królik angorski

Otrzymujemy poprzez wyczesywanie.Włókna są miękkie,lekkie,o jedwabistym połysku.Bardzo często są stosowane jako domieszka do wełny owczej.

5)włosie końskie.

Mocno sztywne i elastyczne.Włosie jest używane do tzw. włosianek-do usztywniania wyłogów.Służy też do wyroby szczotek , plecionek na kapelusze.

6)włos króliczy i zajęczy

 Służy do wyrobu wysoko gatunkowych filców kapeluszniczych.Włos króliczy nadaje się na kapelusze o gładkiej powierzchni,włos zajęczy na kapelusze welurowe.

 *zdjęcia zaczerpnięte z sieci.

Czysto teoretycznie-len

Dzisiaj druga część z cyklu MATERIAŁOZNAWSTWO ODZIEŻOWE.


LEN

Len jest jedną z najstarszych roślin uprawnych.Przez długie wieki był podstawowym surowcem do produkcji odzieży.W Polsce przemysł lniarski powstał na Śląsku w XVI w.Najbardziej znana fabryka powstała w Polsce w XIX w. w Żyrardowie.

Len włóknisty jest rośliną jednoroczną o drobnych listkach i kwiatach przeważnie koloru niebieskiego.
Sposób otrzymywania wlókna:
-roślinę wyrywa się z korzeniami i  suszy na polu,po czym poddaje się odziarnieniu (pozostaje słoma lniana)
-następnie rozpuszcza się substancje sklejające(mocząc w wodzie) i usuwa zdrewniałe części łodygi,wyczesuje włókna.
Pomimo mechanizacji procesu proces przerobu włókna jest mało wydajny.Ze 100 kg słomy uzyskuje się
14 % włokna nadającego się do przędzenia.
Włókna lnu są bardzo wytrzymałe na rozciąganie,jednak ich sprężystość jest bardzo mała.Mają skłonność do gniecenia.Ich izolacyjność cieplna jest mała.Dlatego lniane tkaniny są idealne na upały.Barwa naturalna włókien jest zazwyczaj srebrzysto-szara.Barwi się trudno z powodu zawartych resztek substancji pektynowych które utrudniają ten proces.
W celu nadania większej sprężystości włókien dodaje się do nich włókna syntetyczne które poprawiają właściwości lnianej tkaniny.

*zdjęcie zaczerpnięte z netu.


*******************************************

Bajki o lnie:
Maria Konopnicka  "Jak to ze lnem było"

H.Ch.Andersen " Len"

Czysto teoretycznie........bawełna

WWitam serdecznie.
Robiąc porządki w moich szpargałach natknęłam się na zeszyty ze szkoły.
Przejrzałam je i pomyślałam że może ta wiedza przyda się osobą szyjącym.Trochę wiedzy teoretycznej nikomu nie zaszkodzi.
Dlatego od dzisiaj nowy cykl " szkolny".

MATERIAŁOZNAWSTWO ODZIEŻOWE.

Włókna stosowane w przemyśle włókienniczym można podzielić ze względu na ich pochodzenie.
1)naturalne
2)włókna chemiczne

WŁÓKNA NATURALNE:
1) ORGANICZNE
    - roślinne są to-nasienne (bawełna ,kapok)
                           - łodygowe (len,konopie,juta)
                           - liściaste (sizal)
                           - owocowe(kokos)


  -zwierzęce dzielimy na -jedwabie (morwowy,dębowy)
                                     - uwłosienie ssaków:
                                           wełna(owcza,kozia,królika angorskiego,wielbłądzia)
                                           włos (króliczy)
                                           sierść bydlęca
                                           włosie końskie

2) NIEORGANICZNE
     -mineralne (azbest)




******************************************************************

BAWEŁNA:

Włókien bawełnianych dostarcza  roślina znana już 3000 lat p.n.e.Od X wieku zaczęto je wytwarzać w Europie, były wtedy bardzo drogie.Rozkwit przemysłu bawełniarskiego rozpoczął się na przełomie XIX wieku,w Polsce głównie w Łodzi i okolocach.

Odmiana krzewiasta bawełny jest najbardziej rozpowszechniona.Jest to roślina 1-2 letnia o wysokości dochodzącej do 3 metrów.Po przekwitnięciu pozostaje torebka owocowa wewnątrz której znajdują się nasionka oblepiona delikatnymi włoskami -włókienkami.Dojrzała torebka pęka a nasionka podobne do pęczków waty wydostają się na zewnątrz.Zebraną bawełnę sortuje się ,odziarnia i suszy.
Długośc włókna to 12-50 mm.Bawełna długowłóknista stanowi najszlachetniejszy gatunek.
Wytrzymałość włókien jest stosunkowo duża - w stanie mokrym zwiększona.Sprężystość niewielka-tkaniny bawełniane gniotą się.Tkaniny bawełniane są bardzo higroskopijne,mogą wchłonąć 25 % wilgoci nie sprawiając mokrego wrażenia.Naturalna barwa -kremowa,brunatnożółta.
Największe ilości bawełny przetwarza się na tkaniny odzieżowe,pościelowe,bieliźniane.Poprawia się również jakość bawełny dodając włókna chemiczne.Wtedy mamy doczynienia z materiałami bawełnopodobnymi.

Międzynarodowy znak bawełny




*******************************************************************
*zdjęcie pochodzi z netu nie jest wykonane przeze mnie.

W następnej części LEN-zapraszam.